Oduncu Karıncalar ve Yaprak Bitleri (Apidler)

Oduncu Karıncalar ve Yaprak Bitleri (Apidler)

Şu ana kadar karıncalar hakkında okuduklarınız size, “karınca dünyası” hakkında genel bir fikir vermiştir. Fakat bu sadece bir başlangıçtır. Çünkü karıncaların dünyasında bilmediğimiz özelliklerle donatılmış çok sayıda farklı cins bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi, oduncu karınca olarak da bilinen “sütçü karıncalar”dır.



Apidler ve odun karıncası

Söz konusu oduncu karınca cinsi, apidler (yaprak bitleri) vasıtasıyla yapraklardan süt elde eder. Karıncalarla yaprak bitleri arasındaki bu birlik, bütün böcek dünyasındaki en ilginç ilişkilerden bir tanesidir.

Karıncalar tarafından bitkilere yerleştirilen apidler, bitki kökündeki öz suyu alırlar. Apidin vücuduna giren bitki özsuları, “bal özü” denen maddeye dönüştürülür. Bu bal özünden hoşlanan karıncalar, apidlerin besini kendilerine vermesi için bir yol bulmuşlardır. Aç bir karınca yaprak bitine yaklaşır, duyarga ve antenleriyle onu okşamaya başlar. Apid bundan çok hoşlanır ve küçük bir damla “bal özü” salgılar ve karıncaya sunar. Karıncalar da buna karşılık olarak, apidlerine çok iyi bakarlar.59

Karıncalar sonbaharda apid yumurtalarını alır ve yumurtadan çıkıncaya kadar yuvalarında tutarlar. Daha sonra genç apidleri çeşitli bitkilerin köklerine yerleştirirler. Böylece apidler buradan özsu emecekler ve sütçü karıncalara süt sağlayacaklardır.

Bu noktada sormak gerekir: Yeryüzünde binlerce canlı varken, “sütçü” karıncalar, apidlerin bu özelliğini nereden bilirler, tüm canlılar arasından nasıl onları tanıyıp seçerler?

Karıncanın, apidin hoşuna giden hareketi bilmesi ve alacağı besin karşılığında onu okşamasını ya da salgılanan sıvının tam karıncanın ihtiyacına göre olmasını, bir raslantılar zincirinin sonucu olarak değerlendirmek elbette ki mantık dışıdır. Bir kez daha, ortada planlı bir eşleşme, büyük bir uyum ve dolayısıyla açık bir yaratılış örneği vardır. Her iki canlı da üstün güç sahibi Rabbimiz olan Allah tarafından yaratılmışlardır.

"Hayvan Yetiştiren" Karıncalar Karıncalar, tüm ilginç yeteneklerinin yanısıra "hayvan yetiştiriciliği" de yaparlar. Buradaki ve yan sayfadaki resimlerde görüldüğü gibi karıncalar kendilerine yaprak bitlerinden adeta bir "sürü" oluşturur ve bu "sürü" yü besin elde etmek için kullanırlar. Ama bunun karşılığında da "sürü" lerine çok iyi bakar, onları yanlarından hiç ayırmaz, düşmanlarına karşı korurlar. Kuşkusuz karıncaların "hayvan yetiştiriciliği" böcekler dünyasındaki ilginç ortak yaşam örneklerindendir.


apid yetiştiren karıncalar



59 Bert Hölldobler-Edward O.Wilson, The Ants, Harvard University Press, 1990, sf.522-523